Hoe werken DMARD's?

Deze medicijnen werken ontstekingsremmend. Ze kunnen het verloop van de ziekte gunstig beïnvloeden en beschadiging van het gewricht voorkomen of beperken. Sommige kinderen komen zelfs in remissie, dan is de ziekte niet meer actief.

Methotrexaat (MTX) is een foliumzuurantagonist. Het remt de aanmaak van foliumzuur. De precieze werking van MTX bij JIA is nog niet helemaal duidelijk, maar de afweer wordt beïnvloed en de celgroei en de ontsteking geremd. De dosis bij JIA is laag. In hogere dosering (100 tot 1000x hoger) wordt MTX gebruikt bij de behandeling van kanker. (De aanmaak van foliumzuur wordt geremd en dus ook de aanmaak van nieuw gedeelde cellen.)
MTX slik je eenmaal per week als tablet of je krijgt een injectie vlak onder de huid. Melkproducten remmen de opname van MTX. Daarom mag je een paar uur voor en na het slikken van MTX geen melkproducten gebruiken. MTX wordt meestal in combinatie met NSAID’s gegeven. MTX werkt na twee à drie maanden het best, soms later.

Sulfasalazine remt ook de ontsteking maar is minder krachtig. Het wordt nog weleens gebruikt bij JIA met enthesitis. Hoe het precies werkt is nog niet helemaal duidelijk.

Leflunomide remt na enkele weken de ontsteking waardoor pijn en zwelling minder worden, net als de kans op schade. Dit middel kan een alternatief zijn voor MTX als dit niet goed verdragen wordt.

Bijwerkingen: MTX kan misselijkheid geven en klachten aan het maagdarmklachten. Als je MTX ’s avonds inneemt heb je daar minder last van, omdat je dan slaapt en niet hoeft te eten. Gelijktijdig gebruik van foliumzuur kan de werking verminderen, maar als het 24 tot 48 uur na de MTX wordt ingenomen kan het de ontwikkeling van aften in de mond voorkomen. Nadat je met MTX bent gestopt verdwijnen de misselijkheidsklachten meestal snel. De lever kan geïrriteerd raken waardoor de leverenzymen in het bloed stijgen (transaminasen). Regelmatige bloedcontroles zijn nodig om lever en nieren in de gaten te houden. Alcohol wordt afgeraden, omdat het de lever extra kan irriteren en beschadigen. Omdat MTX uitgescheiden wordt via de nieren, moeten deze goed werken. Bij nierfunctiestoornissen heb je meer kans op bijwerkingen en negatieve effecten van het medicijn. Heel soms verandert ook het bloedbeeld waardoor je bloedarmoede krijgt (te weinig rode bloedcellen) of vatbaarder wordt voor infecties (te weinig witte bloedcellen). Je kunt ook last krijgen van haaruitval, gelukkig tijdelijk.
Sulfasalazine kan dezelfde klachten geven, dus misselijkheid, toename van leverenzymen en minder witte bloedcellen. Ook kun je huiduitslag, koorts of hoofdpijn krijgen. Regelmatige bloedcontroles zijn noodzakelijk om je lever- en nierfunctie en je bloedbeeld in de gaten te houden.
Leflunomide kan ook misselijkheid, maagdarmklachten en toename van leverenzymen veroorzaken. Hoofdpijn, verhoogde bloeddruk, bloedarmoede, snellere bloedingen en huidafwijkingen komen ook voor.