Buikpijn

Buikpijn komt vaak voor bij kinderen en jongeren. Buikpijn kan door verschillende oorzaken ontstaan en voor iedereen anders aanvoelen. En waar de buikpijn vandaan komt, is ook niet altijd even duidelijk.

Soms is de oorzaak organisch (lichamelijk), dan heb je bijvoorbeeld een probleem met je darmen of met je stofwisseling. Maar meestal (in 90% van de gevallen) wordt er geen organische oorzaak gevonden. We spreken dan van functionele buikpijn.

Typisch voor functionele buikpijn is dat het komt en gaat. Je kunt er heel lang last van hebben, maanden en soms zelfs jaren. Ook is er geen organische oorzaak, ontsteking of ander probleem gevonden dat je klachten kan verklaren.

Komen functionele darmklachten zoals het prikkelbare darm syndroom vaak voor?

De getallen zijn verrassend genoeg overal ter wereld gelijk. We begrijpen eigenlijk helemaal niet waarom. Belangrijker is dat buikpijn heel veel voorkomt bij kinderen. Dat kan een dagje buikpijn zijn, maar ook wat wij chronische buikpijn noemen. Dat betekent dat ze per maand ten minste drie keer buikpijn hebben. Dat komt ongeveer bij 10-20% van de schoolgaande kinderen voor, wereldwijd. We doen veel onderzoek met andere onderzoekers van over de hele wereld. We werken bijvoorbeeld samen met twee kinderartsen in Sri Lanka. Het weertype is daar anders, en ze eten daar heel anders dan wij doen. Er is onderzoek gedaan tijdens de oorlog daar, maar ook toen er geen oorlog was, dus naar de invloed van stress op buikpijn. En toch komt buikpijn bij kinderen daar net zo veel voor als bij ons.

Marc Benninga is hoogleraar kinderarts maag-darm-leverziekten in het Emma Kinderziekenhuis, Amsterdam UMC. Hij behandelt o.a. kinderen met functionele buikpijn.

Als je langer dan twee maanden buikpijn hebt, noemen we dat chronische buikpijn. De oorzaak kan functioneel of organisch zijn. Soms gaat organische buikpijn over in functionele buikpijn. De oorzaak van je buikpijn is dan al verdwenen, maar je klachten nog niet. Je kunt voortdurend last hebben van chronische buikpijn, maar ook af en toe.

Als je zomaar ineens buikpijn krijgt, noemen we dat acute buikpijn. De pijn kan er ineens zijn of langzaam opkomen. Acute buikpijn kan betekenen dat er een probleem is waar iets aan gedaan moet worden. Soms is snel ingrijpen en behandeling nodig, bijvoorbeeld als je darmen niet bewegen (ileus) of als je buikvlies geïrriteerd is (peritoneale prikkeling). Acute buikpijn kan levensbedreigend zijn. Het is dan belangrijk om snel naar de dokter te gaan en medische hulp te zoeken.

Tekst: Marloes Vegelin

Medische animaties: Sara Hekma

Visual designer: Bente Kalshoven

Redactie: Paulette Mostart