Leid je eigen leven

Sanne (16) is de zus van Tjitte en Jeroen. Ook haar leven staat een beetje in het teken van CF.

Alles draait om de ziekte van mijn broertjes. Zeker wanneer Tjitte in het ziekenhuis ligt moet ik veel zelf plannen en regelen. Dan moet ik bijvoorbeeld voor mijn eigen eten zorgen en op Jeroen passen. Maar dat vind ik niet erg, ik ben er behoorlijk zelfstandig van geworden. Ik zorg er wel voor dat mijn leven niet helemaal wordt bepaald door CF. Ik wil er niet de hele dag mee bezig zijn. Mijn ouders steunen me daar ook in. Ze zeggen: je bent hun zus en niet hun moeder. Ik heb mijn eigen vrienden en leid gewoon mijn eigen leven. Ik denk ook dat ik mijn broertjes daar het meest mee help.

Mijn vrienden en vriendinnen weten wel dat Tjitte en Jeroen ziek zijn, maar wat het precies betekent snappen ze toch niet echt. Maar dat begrijp ik wel. Met één vriendin kan ik wel alles delen, die leeft echt met me mee, en dat is een grote steun. Want soms kan ik er echt wel mee zitten, maar het gaat zoals het gaat. Ik kan er toch weinig aan veranderen.
Tip voor andere broers en zussen: leid je eigen leven en laat je niet te veel door CF leiden.

Vijf jaar later. Hoe gaat het met jou?

Ik ben vierdejaars student geneeskunde en loop nu een jaar stage in het ziekenhuis waar Tjitte ligt. Ik ben het huis uit en leid mijn eigen leven. Ik kan nu wat meer afstand nemen en dat is wel prettig. Ik baal wel dat Tjitte elke keer in het ziekenhuis ligt, maar omdat ik op kamers woon merk ik er minder van. Ik ga wel ieder weekend naar huis. Ik werk voor de pgb van mijn ouders en neem zorgtaken over. Ik help met het huishouden.

Hoe vind je dat het met ze gaat?

Tjitte gaat nu niet zo lekker, hij ligt veel in het ziekenhuis. En Jeroen heeft last van zijn lever, daar maak ik me ook wel zorgen om. Maar ik weet niet anders dan dat mijn broertjes zo zijn. Ik heb wel geleerd om mijn studie geneeskunde te scheiden van thuis. Als ik iets tegenkom, hoeft dat niet te betekenen dat het ook bij mijn broertjes gebeurt.

Je trekt je eigen plan?

Ik heb altijd mijn eigen plan getrokken en dat stimuleerden mijn ouders ook. Ik heb nooit over mijn broertjes gemoederd.