Veelgestelde vraag
Wat is de rol van erfelijk materiaal bij het ontstaan van kanker?

In iedere lichaamscel zit een kern met chromosomen (DNA), dat is je erfelijke materiaal. Op die chromosomen zitten genen, stukjes DNA, met informatie voor het aanmaken van eiwitten.

Als een cel zich gaat delen, verdubbelt hij eerst zijn DNA en verdeelt hij dit over twee nieuwe cellen (de dochtercellen). Tijdens de celdeling kunnen foutjes in het DNA ontstaan, dit noemen we mutaties. Meestal repareert je cel zo’n foutje zelf, en als dat niet lukt, ruimt de cel zichzelf op. De cel gaat dan dood. Dit heet apoptose.

Maar heel soms gebeurt dat niet en blijft de cel met dat foutje bestaan. Die cel verandert dan en kan zich ongecontroleerd gaan delen, zo kan een tumor ontstaan. Dat is pure pech.

Zo’n mutatie of foutje kan in allerlei cellen voorkomen, ook in voorlopercellen. Bij kinderen kan dat een rol spelen bij het ontstaan van hersentumoren. Bij volwassenen is dat anders, dan heeft DNA-schade door andere invloeden ook een belangrijkere rol.

De meeste DNA-mutaties die kanker veroorzaken zijn nieuw ontstaan. Sommige mutaties zijn erfelijk, ze kunnen de kans op kanker verhogen, maar dat wil niet zeggen dat je het krijgt.

Als je kanker hebt, zijn er vaak meer genen betrokken, je hebt dan dus meer genen die een mutatie(foutje) hebben.

Het gaat dan om de volgende genen:
  • Genen die de celcyclus controleren (het proces waarin een cel ontstaat door deling, groeit en zich ontwikkelt tot aan zijn eigen deling in twee nieuwe cellen).
  • Genen die betrokken zijn bij de groeisignalen.
  • Genen die foutjes in het DNA van de cel herkennen.
  • Genen die foutjes in het DNA van de cel herstellen.
  • Genen die de celdood controleren.

Celdood of apoptose zorgt ervoor dat een cel afsterft, waarna hij kan worden opgeruimd.
  • Genen die betrokken zijn bij de differentiatie van de cel.

Door differentiatie krijgt een cel kenmerkende eigenschappen, de cel specialiseert zich en heeft daardoor een eigen taak.

Ook interessant