Hoe vaak komt coeliakie voor?
Coeliakie komt vaak voor, zowel bij kinderen als volwassenen. Eén à twee op de honderd kinderen heeft het, maar we denken dat het er veel meer zijn, alleen is bij hen de diagnose nog niet gesteld.
De kans op het ontwikkelen van coeliakie neemt toe als je een familielid hebt met coeliakie. Als je vader, moeder, broer of zus coeliakie heeft, ligt de kans tussen de 5-40% dat jij het zelf ook krijgt. Als je een tweelingzus of -broer met coeliakie hebt, dan vergroot dat de kans nog verder. Daarnaast heb je een verhoogde kans op het krijgen van coeliakie als je al een auto-immuunziekte hebt, zoals suikerziekte, schildklieraandoeningen of een IgA–tekort. Ook met andere aandoeningen heb je meer kans om coeliakie te ontwikkelen, zoals het syndroom van Down en het syndroom van Turner.
Er zijn heel veel mensen die coeliakie hebben zonder dit te weten. Geschat wordt dat coeliakie zelfs voorkomt bij één à twee op de honderd mensen. Heel vaak wordt de diagnose gemist of niet gesteld, doordat de klachten niet duidelijk zijn of niet doen denken aan coeliakie. De mensen bij wie coeliakie wel is gediagnosticeerd hebben vaak de klassieke vorm, met duidelijke klachten.
De populatie kinderen met coeliakie groeit dus?
We kunnen coeliakie in Nederland beter aantonen. Belangrijker is dat alle kinderartsen het nu ook weten. In feite wordt de diagnostiek in elke polikliniek Kindergeneeskunde toegepast. Er zijn ook handige tools voor kinderartsen: er is bijvoorbeeld een website van ESPGHAN, de Europese vereniging voor kindergastroenterologie die ook deze richtlijnen maakt. Kinderartsen kunnen nu op deze website heel handig door een soort keuzemenu worden geloodst. Dat is ontzettend handig, het is Engelstalig, met allerlei keuzehulpjes, het is echt supersimpel. Toch laat ik, in ieder presentatie die ik over coeliakie geef, deze site en keuzemenu zien, omdat er nog steeds wat vergissingen in de toepassing en interpretatie mee worden gemaakt.
-
Coeliakie is een chronische darmziekte waarbij je dunne darm overgevoelig is voor het eiwit gluten, dat zit in de graansoorten tarwe, rogge, spelt, kamut en gerst. Overgevoeligheid voor een voedingsproduct noemen we voedingsintolerantie.
-
Granen bestaan voor het grootste gedeelte uit koolhydraten en voor een klein gedeelte uit eiwitten.
-
De dunne darm speelt een belangrijke rol in de spijsvertering. Voedingsstoffen worden in de dunne darm verteerd en vervolgens opgenomen in de bloedbaan.
-
Als je coeliakie hebt is je dunne darm beschadigd. Dat komt door een afweerreactie van je afweersysteem. Je afweersysteem beschermt je tegen lichaamsvreemde stoffen (indringers zoals bacteriën en virussen) zodat je niet ziek wordt.
-
Je kunt coeliakie ontwikkelen als je er erfelijke aanleg voor hebt, maar dat hoeft niet. Wie het wel of niet krijgt en waarom of wanneer, is niet duidelijk. Wel weten we dat omgevingsfactoren een rol spelen.
-
Als ze denken dat je coeliakie hebt, krijg je aanvullend onderzoek om de diagnose te bevestigen.
-
Coeliakie komt vaak voor, zowel bij kinderen als volwassenen. Eén à twee op de honderd kinderen heeft het, maar we denken dat het er veel meer zijn, alleen is bij hen de diagnose nog niet gesteld.
-
Als het slijmvlies van je dunne darm is beschadigd (vlokatrofie) verloopt de vertering en opname van voedingsstoffen anders. Als voedingsstoffen niet goed worden opgenomen, noemen we dat malabsorptie. Hierdoor ontstaan er tekorten en door de tekorten ontstaan klachten.
-
Als je geen voedingsmiddelen met gluten eet, kan je darmwand zich herstellen en verdwijnen de klachten. Je moet dus een strikt glutenvrij dieet volgen.
-
Coeliakie is een veelvoorkomende aandoening die op alle leeftijden kan voorkomen. Als je coeliakie hebt kunnen je darmen geen gluten verdragen (glutenintolerantie). Het wordt niet altijd ontdekt. Naar verwachting heeft één op de honderd kinderen coeliakie.
