Hoe werken biologicals?

Biologicals zijn relatief nieuwe medicijnen. Ze worden niet snel gegeven omdat ze alleen als injectie bestaan, we nog niet weten wat de effecten op lange termijn zijn en het een kostbaar medicijn is. Pas als andere medicijnen niet helpen mogen biologicals worden voorgeschreven. Ze heten biologicals omdat er eiwitten in zitten die zijn gemaakt in levende cellen of bacteriën.

De medicijnen kunnen ontstekingseiwitten remmen die ontstekingen in stand houden. Zo kunnen biologicals bijvoorbeeld TNF-alfa, Il-1 of Il-6 remmen. De medicijnen werken vrij snel.

MedicijnGrijpt in opToedieningsweg
InfliximabAntistoffen tegen TNF-alfaToediening door infuus, 1 x per 2 tot 8 weken
AdalimumabAntistoffen tegen TNF-alfa (bindt zich eraan) en blokkeert p55- en p75-celoppervlak-TNF-receptorenInjectie onder de huid
EtanerceptReceptor voor TNF-alfa (bindt het)Injectie onder de huid, 2 x per week
AnakinraRemt werking Il-1 door bindingsplaats van Il-1 op receptor te bezettenInjectie onder de huid, dagelijks
TocilizumabAntistof tegen Il-6 receptorToediening door infuus, 1 x per 4 weken


Interleukine-1, interleukine-6 en TNF-alfa zijn pro-inflammatoir cytokines, ze verergeren synoviale ontstekingen. Il-6 speelt een belangrijke rol bij systemische JIA en veroorzaakt naast de synoviale ontsteking ook koorts en bloedarmoede. Il-1 en Il-6 komen bij patiënten met systemische JIA veel voor in plasma en synoviaal vocht. Hoe hoger de interleukines, hoe actiever ziekte en hoe lager hoe minder actief.

Bijwerkingen: Doordat de biologicals direct werken op je afweersysteem, worden de ontstekingsreacties beïnvloed. De reacties zijn minder goed waardoor je eerder infecties krijgt die ook nog ernstiger kunnen verlopen, vooral tuberculose. Op de plaats van de injectie kunnen reacties zoals roodheid, zwelling of irritatie ontstaan. Ook kun je hoofdpijn krijgen. De effecten van biologicals op lange termijn zijn nog niet bekend omdat ze relatief nieuw zijn. Omdat het dure medicijnen zijn, is speciale toestemming van de zorgverzekeraar nodig. De behandelend arts kan dit voor je regelen.